Những năm gần đây, cứ sau mỗi vụ lúa, người nông dân Thái Bình đã quen với điệp khúc “Được mùa” với năng suất vụ sau thường bằng hoặc cao hơn vụ trước. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến một vụ lúa bội thu nhưng ở Thái Bình bà con nông dân luôn khẳng định: Được mùa - nhờ giống. Đúng là giống tốt - bội thu.
 
Vùng khảo nghiệm giống lúa mới của ThaiBinh Seed.
 
Kỳ 1: Cái nôi sản xuất giống

Là doanh nghiệp đi đầu trong nghiên cứu, chọn tạo giống cây trồng, Công ty Cổ phần Tổng công ty Giống cây trồng Thái Bình (ThaiBinh Seed) đã gây dựng được thương hiệu, từng bước khẳng định vị thế chất lượng sản phẩm của mình ở thị trường trong nước và quốc tế.

Câu chuyện về chọn lọc giống của ThaiBinh Seed có lẽ phải bắt đầu từ giống lúa TBR-1. Ông Trần Mạnh Báo, Tổng giám đốc ThaiBinh Seed chia sẻ: Từ lâu, trong tôi luôn trăn trở đã là người Thái Bình thì phải xây dựng được thương hiệu cho giống lúa Thái Bình.

Năm 2003, trong một lần đi thăm đồng tôi chợt phát hiện ra một dòng đột biến của giống Q5 và lóe lên suy nghĩ đây rất có thể là tiềm năng cho một giống lúa riêng của Thái Bình. Nghĩ là làm, tôi và đồng nghiệp bắt tay vào nghiên cứu, chọn lọc rồi đem khảo nghiệm. Từ kết quả khả quan ban đầu, chúng tôi tiếp tục chọn lọc hoàn chỉnh, đặt tên là giống TBR-1.

Năm 2007, TBR1 được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn công nhận là giống lúa quốc gia. TBR-1 cũng là giống lúa được công nhận, được bảo hộ bản quyền đầu tiên trong các giống lúa thuần. Đây là giống lúa có khả năng chống đổ tốt và kháng bệnh khá; năng suất trung bình đạt từ 70 - 75 tạ/ha, thâm canh tốt có thể đạt từ 90 - 100 tạ/ha, chất lượng gạo khá. Tạo được dấu ấn trong ngành giống cây trồng Việt Nam, ThaiBinh Seed có quyền tự hào tuy chỉ là một doanh nghiệp chứ không phải là một viện nghiên cứu nhưng đã nghiên cứu ra một giống lúa, đặt tên, xây dựng bản quyền và đăng ký bảo hộ bản quyền.

Từ giống lúa TBR1 đầu tiên, đến nay ThaiBinh Seed đã có 7 giống bản quyền được công nhận giống quốc gia gồm: BC15, TBR-1, TBR36, TBR45, TBR225, Đông A1 và giống lạc TB25. Ngoài ra, ThaiBinh Seed còn có 5 giống bản quyền được công nhận giống quốc gia là sản phẩm hợp tác liên kết nghiên cứu với các viện, trường đại học trong và ngoài nước.

Vụ xuân năm 2017, ThaiBinh Seed đã thực hiện khảo nghiệm tại Trung tâm nghiên cứu của ThaiBinh Seed hàng trăm giống lúa, ngô, rau màu các loại. Trong đó, 223 giống lúa, 26 giống ngô và 30 giống rau màu. ThaiBinh Seed cũng đã tiến hành khảo nghiệm diện rộng 11 giống có nhiều triển vọng, trong đó có 10 giống lúa, 1 giống ngô tại 83 điểm ở 24 tỉnh, thành phố trong cả nước để đánh giá khả năng thích ứng và chống chịu của giống ở nhiều vùng sinh thái và thời vụ khác nhau. Điển hình như giống Đông A1 cũng là giống lúa thuần do ThaiBinh Seed chọn tạo, có chất lượng vượt trội và cho ra hạt gạo thơm ngon. Năng suất trung bình đạt từ 58 - 65 tạ/ha, thâm canh cao có thể đạt 70 tạ/ha. Hay giống lúa TBR279 là giống lúa cảm ôn, thích hợp chân đất vàn cao, vàn, có khả năng chống chịu sâu bệnh tốt, nhất là bệnh đạo ôn, bạc lá, rầy nâu. Giống lúa của ThaiBinh Seed đã được nông dân cả nước tin dùng.

Cũng theo chia sẻ của ông Trần Mạnh Báo, với các sản phẩm giống cây trồng, ngoài việc nghiên cứu để tạo ra chất lượng sản phẩm tốt, ứng dụng công nghệ bảo quản tiên tiến, người làm giống phải theo đuổi hạt giống ra tận cánh đồng qua từng mùa vụ. Chỉ khi nào bà con thu hoạch, mùa vụ bội thu thì lúc ấy người làm giống mới yên tâm. Để làm được điều đó, người làm giống phải có một sự kiên trì, bền bỉ, trung thành với chất lượng sản phẩm của mình.

Ông Lê Quốc Doanh, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn
 
Chúng tôi tự hào được đồng hành cùng doanh nghiệp tiên phong trong nghiên cứu, chọn tạo giống cây trồng không chỉ phục vụ sản xuất trong tỉnh mà còn đáp ứng nhu cầu trong nước và đang từng bước vươn ra thị trường quốc tế. ThaiBinh Seed đã có những giống cây trồng rất triển vọng, đáp ứng được yêu cầu của sản xuất hiện nay. Chúng tôi đề nghị các cơ quan của bộ, của tỉnh Thái Bình và ThaiBinh Seed sớm tổ chức đánh giá và chính thức đưa các giống có triển vọng vào sản xuất.
Ông Nguyễn Như Liên, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Thái Bình
 
Tất cả các giống mới đã có kết quả khảo nghiệm đều đòi hỏi trình độ thâm canh cao, tuân thủ đúng hướng dẫn của đơn vị sản xuất giống. Các giống cây trồng khảo nghiệm của ThaiBinh Seed không chỉ đạt năng suất, chất lượng cao mà còn có khả năng chống chịu với điều kiện ngoại cảnh và sâu bệnh tốt.
Bà Bùi Thị Lợi, xã Đông Xá (Đông Hưng)
 
Gia đình nhận làm 4 mẫu ruộng tại Trung tâm nghiên cứu của ThaiBinh Seed, qua kết quả khảo nghiệm chúng tôi thấy giống lúa của ThaiBinh Seed cho năng suất cao, từ 3 - 3,5 tạ/sào. Ngoài ra, giống lúa của ThaiBinh Seed còn có khả năng chống bệnh tốt, nhất là trong điều kiện biến đổi khí hậu.

(còn nữa)
Mai Thư
Báo điện tử Thái Bình